STAŁE FRAGMENTY GRY
Po raz kolejny, po wielkim turnieju jakim były Mistrzostwa Świata, słychać głosy jak ważną rolę odgrywają stałe fragmenty gry w dzisiejszej walce o wynik. Szczególnie na wielkich turniejach!.
W opublikowanym niedawno raporcie World Class Coaching, Keith Scarlett wymienia jak bardzo zmieniła się ilość SFG w porównaniu do poprzednich Mistrzostw. Sama obecność VAR-u już z definicji będzie powodować wzrost stałych fragmentów gry. Nie widoczne jak dotąd faule będą dokładniej analizowane. Mowa tutaj przede wszystkim o karnych – których było o 13 więcej w porównaniu do poprzednich Mistrzostw (!). Jednym z kolejnych wniosków, który jest nie do podważenia jest fakt, że z racji bardzo krótkiego okresu przygotowań, Trenerzy decydują się na poświęcenie dużej ilości treningowego czasu na stałe fragmenty gry. Dlaczego?
1. MOŻNA JE ZAPLANOWAĆ!
SFG przypominają akcje rodem z futbolu amerykańskiego. Tam każda akcja może być zaplanowana co do szczegółu ponieważ piłka zawsze na początku akcji jest bez ruchu! W piłce nożnej w trakcie np. ataku pozycyjnego jest dużo zmiennych, które musimy wziąć pod uwagę. Próbujemy nauczyć pewnych „schematów zachowań” ale i tak będzie wszystko zawsze zależało od miejsca piłki, przeciwnika, przestrzeni i naszych partnerów z zespołu. W trakcie każdego stałego fragmentu gry….. piłka jest bezruchu. My decydujemy kiedy możemy zacząć i w jaki sposób oszukać przeciwnika. Innymi słowy możemy je ZAPLANOWAĆ!
2. CZAS
W porównaniu z np. nauczaniem pressingu, stały fragment gry możemy wytrenować w relatywnie krótkim czasie! To sprawia, że szczególnie w turniejach, trening sfg czasem staje się częścią główną treningu.
Dziś jako pierwszy sfg na tapecie pojawi się wrzut z autu. Dlaczego? Ponieważ uważam, że jest najbardziej niedoceniany ze wszystkich, a dobrze rozegrany może przynieść ogromne korzyści!
Podzielę artykuł na 2 części. Dziś zajmiemy się wrzutami z autu do 30 metra od bramki przeciwnika (budowanie i kreowanie ataku). Wrzutami z autu w fazie finalizacji (tuż przy polu karnym przeciwnika) zajmiemy się w II-gie części artykułu.
SPECYFIKA WRZUTU Z AUTU np. na naszej połowie.
Jeżeli nasz zespół posiada piłkę, możemy ustawiać się w różnoraki sposób (o tym za chwile). Jeżeli nie mamy piłki, raczej będziemy ustawiać się węziej niż przeciwnik. Jednak cechą wspólną jest relatywnie wąskie ustawienie obu zespołów.
Dzieje się to z jednego powodu: asekuracji. Nie mamy pewności kto będzie miał piłkę nawet po celnym podaniu, ponieważ przestrzeń gry jest tak wąska, że na bardzo małym polu gry mamy sytuacje 3v4/4v4. Dlatego bardzo dużo zespołów zawęża nawet do 20m na 25.
Po drugiej stronie jednak, jest niezagospodarowane pole (martwa strefa), które najlepsze zespoły mające piłkę są zdolne wykorzystać:
Martwa strefa powoduje, że na boisku tworzy się ogromna przestrzeń do ataku, po uwolnieniu się z centrum gry.
Mając te informacje na uwadze, możemy planować wznowienie gry z linii bocznej. W obronie, często ustawia się skrzydłowego wąsko, by zagęścić pole gry. Ustawia się również zespół węziej niż przeciwnika, by ich zamknąć.
Niezależnie od tego, czy atakujemy, czy bronimy z nadzieją na odbiór piłki i kontratak, można wykorzystać martwą strefę.
WRZUT Z AUTU ATAK
Najbardziej skutecznymi działaniami mogą być:
1/ ZMIANA STRONY GRY – dla utrzymania piłki lub sfinalizowania akcji.
2/ ZDOBYCIE LINII OBRONY RYWALA – zagranie/przedłużenie piłki za linię obrony rywala.
3/ PODANIE DO TYŁU – by wciągnąć przeciwnika na własną połowę
Na poniższym filmie widać, jak kluczowa może być zmiana kierunku ataku.
Jeżeli przeanalizujemy pierwszy wrzut z autu, na pewno rzuci nam się w oczy ustawienie De Bruyne, który jest łącznikiem między zawodnikami na zawężonym polu gry, a tymi którzy są „odłączeni”.
Szybka zmiana strony daje dużo możliwości do szybszego skończenia akcji (o czym pisałem tutaj)
Bardzo często trenerzy zostawiają na drugiej stronie jednego/dwóch zawodników, w celu rozszerzenia rywala w obronie. Daje to też możliwość do zmiany strony i finalizacji:
Jest to pewnego rodzaju ryzyko jeżeli popatrzymy na to jak na „poświęcenie” dwóch zawodników, ale przy szybkiej i dokładnej zmianie strony, to korzyści mogą być duże, szczególnie jeżeli po drugiej stronie zostawimy naprawdę szybkich piłkarzy. Mogą oni wykorzystać ogromną przestrzeń, której nie udało się wykorzystać akurat w tym filmie.
ZDOBYCIE LINII OBRONY RYWALA – zagranie/przedłużenie piłki za linię obrony rywala.
Bardzo często można wykorzystać przy wrzutach z autu atuty fizyczne naszych zawodników. Jeżeli dysponujemy szybkimi skrzydłowymi oraz wysoką 9tką, przy przedłużeniu piłki i wbiegnięciu w przestrzeń, można stworzyć klarowną sytuację podbramkową.
Przy zaplanowanym stałym fragmencie gry, ważny jest timing wykonywania ruchów zawodników bez piłki. Zawodnicy, którzy wykonują przewidziane ruchy dla zawodnika, który ma piłkę w rękach, najpierw muszą się ze sobą skomunikować!
PODANIE DO TYŁU – by wciągnąć przeciwnika na własną połowę lub zmienić jego miejsce.
Podanie do tyłu sprawia, że większość drużyn skraca pole gry. Gdy przeciwnik jest w niskim pressingu zazwyczaj jest bardzo ciasno. Wrzut z autu – poprzez podanie do tyłu – może zmienić ustawienie przeciwnika i zmusić go do:
a/ Skrócenia pola gry – z niskiego pressingu do średniego/wysokiego – co tworzy więcej miejsca za linią obrony.
b/ Rozszerzenie ustawienia zespołu przeciwnika – co pozwala na kreowanie ataku:
Ustawienie przeciwnika w przed podaniem do tyłu:
Dla porównania:
Myślę, że materiału do przemyśleń jest sporo, tym bardziej, że były to tylko działania w fazie atakowania! Być może nie zdobędziemy gola zaraz po wrzucie z autu, ale na pewno może być w nim dużo korzyści:
1/ Przeniesienie ciężaru gry na drugą stronę – gdzie jest więcej miejsca.
2/ Przeniesienie piłki i atak na połowie przeciwnika.
3/ Stworzenie sytuacji do: dośrodkowania, piłki prostopadłej, strzał itd.
Podsumowaniem niech będą słowa selekcjonera Anglii Garetha Southgate’a:
„Gdy przygotowywaliśmy się do turnieju, zidentyfikowaliśmy stałe fragmenty gry jako kluczowy obszar turnieju”.